Frá því heimsfaraldurinn skall á heimsbyggðinni, hafa læknar og vísindamenn rannsakað fjölda þekktra efnasambanda og náttúrulyfja í þeirri von að finna einhverja lækningu við Covid-19.
Svartkúmin hefur í aldanna rás verið notað til lækninga í austurlöndum. Rannsóknir sýna að það dregur úr smiti og stuðlar að bata hjá Covid sjúklingum.
Sjúklingar sem fá svartkúmin ná fyrr bata en þeir sem fá lyfleysu. Rannsóknir hafa einnig sýnt að svartkúmin hjálpar þungt höldnum sjúklingum og lækkar dánartíðni.
Svartkúmin (e. black cumin, black seed) eru þurrkuð fræ plöntu sem heitir ilmfrú (e. Nigella Sativa). Ekki má rugla svartkúmin saman við kryddin kúmen eða kumin. Svartkúmin fæst einna helst í búðum sem selja krydd, náttúrulyf og heilsufæði. Það fæst hér á landi.
Mikið rannsökuð lækningajurt sem gagnast gegn miklum fjölda sjúkdóma
Svartkúmin hefur verið mikið rannsakað frá aldamótum og inniheldur ýmis virk efni þar á meðal thymoquinone (TQ). Rannsóknir á TQ, fræjunum og ólíu af þeim hafa staðfest góða virkni í meðferð fjölda sjúkdóma. Þar má meða annars telja bólgusjúkdóma, astma, sjálfsofnæmisjúkdóma, háan blóðþrýsting, efnaskiptasjúkdóma, sykursýki, flogaveiki auk þess að lina verki og vinna gegn sýkingum. Rannsóknir hafa ekki sýnt alvarlegar aukaverkanir. (Sjá nánar.)
Rannsóknir á verkun svartkúmins gegn Covid-19
Þar sem fyrri rannsóknir höfðu sýnt að svartkúmin hefur veirudrepandi og bólguhemjandi áhrif var tilefni til að kanna hvort það gagnaðist einnig gegn Covid-19.
Fyrsta rannsóknin var gerð í apríl 2020 af lífefnafræðingum við Saida háskóla í Alsír. Þeir notuðu tölvukeyrt efnafræðilíkan til að prófa fjölda efnasambanda og hve líkleg þau væru til að tengjast broddpróteini SAARS-Cov-2 veirunnar. Niðurstöður bentu til þess að thymoquinone í svartkúmin hefði sterka tilhneigingu til að bindast veirunni og gæti því mögulega dregið úr möguleikum hennar til að smita frumur. (Sjá nánar)
Í nóvember 2020 birtist rannsókn sem unnin var af læknum á fjórum spítölum í Pakistan. Rannsóknin náði til 313 Covid sjúklinga. Notað var slembiúrtak til velja hvaða sjúklingar fengju svartkúmin og hverjir lyfleysu. Niðurstaðan var sláandi, þeir sem fengu svartkúmin hresstust mun fyrr en hinir og reyndust 80% ólíklegri til að deyja af sjúkdómnum. (Sjá nánar.)
Í janúar 2021 birtist rannsókn sem unnin var af vísindamönnum frá Írak. Þeir fylgdust með heilsu 419 Covid-19 sjúklinga þar sem helmingur sjúklinga (slembival) fékk 3 grömm af svartkúmin á dag í 14 daga til viðbótar við þá meðferð sem allir fengu. Sjúklingar sem fengu svartkúmin fengu vægari einkenni og skjótari bata en viðmiðunarhópurinn og enginn þeirra dó. Fjórtán dóu hinsvegar í viðmiðunarhópnum. Skipting hópanna eftir aldri, kyni og áhættuþáttum er útlistuð í rannsókninni. (Sjá nánar.)
Fleiri rannsóknir á gagnsemi svartkúmin fyrir sjúklinga hafa verið gerðar og benda þær allar til mikillar og góðrar virkni gegn Covid-19. (Sjá nánar.)
Rétt er að nefna einnig rannsókn sem Íraskir vísindamenn framkvæmdu til að kanna hvort svartkúmin geti veitt fólki einhverja vörn gegn því að smitast. Rannsóknin náði til 376 einstaklinga sem voru vegna starfs eða annars taldir í hættu á að smitast. Af þeim hópi tóku 188 einstaklingar svartkúmin daglega. Þeir sem ekki tóku svartkúmin reyndust þrefalt líklegri til að smitast en þeir sem tóku svartkúmin daglega. (Sjá nánar.)
Hvers vegna er þetta ekki notað hér?
Þessar niðurstöður um mikla gagnsemi svartkúmin gegn Covid 19 hafa verið aðgengilegar í rúmlega ár. Hvers vegna hefur þessi þekking ekki fyrir löngu verið nýtt í þágu sjúklinga hér á landi? Þetta er dálítið furðulegt.
Hér á landi hefur engin meðferð verið í boði fyrir smitaða, nema þá eftir að þeir eru orðnir svo veikir að innlögn er nauðsynleg. Það er óásættanlegt þegar fjöldi rannsókna hefur sýnt að mörg lyf og meðferðir geta hjálpað sjúklingum. (Sjá t.d. hér.) Hefja þarf baráttuna við sjúkdóminn strax við greiningu í stað þess að bíða bara og vona að fólk endi ekki á spítala.
Rannsóknir sýna að svartkúmin getur verið gagnlegt vopn í baráttunni við Covid-19. Svartkúmin getur dregið úr smiti, mildað sjúkdóminn, minnkað líkur á innlögn og dauða. Það er ódýrt, auðfáanlegt og það hefur engar aukaverkanir.